به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

خراسان جنوبی در محاصره گسل/ضرورت شناسایی مناطق خطرپذیر در استان

تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۴۹۲۱۶

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ،  در شرق ایران با قرار گرفتن در ناحیه‌ای با رفتار‌های گسلی مختلف شاهد بروز زلزله‌های متعدد بوده که رکورد‌های مختلفی از زلزله‌های با ریشتر بالا نیز در این منطقه به ثبت رسیده است.

وقوع چهار زلزله با بزرگی بیشتر از هفت ریشتر در ۵۰ سال اخیر و ایجاد بزرگترین شکستگی سطحی کل تاریخ ایران با طول ۱۲۵ کیلومتر (زلزله زیرکوه)، مواردی است که پتانسیل بالای لرزه‌ای این منطقه را نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زلزله‌ها در خراسان جنوبی اغلب در عمق کم رخ داده که موجب بروز خسارات مالی و جانی بسیار شده است.

با توجه به قرارگیری مناطق پرجمعیت استان در مجاورت گسل‌های فعال و مستعد، توجه مضاعف به پدیده زلزله و به‌کارگیری تحقیقات علمی در برنامه‌های پیش رو استان و دولت همراه با مقاوم سازی ساختمان‌های آسیب‌پذیر کاملا ضروری است.  

 

طولانی‌ترین گسیختگی سطحی در خراسان جنوبی

هاشمی رییس مرکز لرزه نگاری کشوری مستقر در بیرجند گفت: با توجه به عمق کم زلزله‌ها در خراسان جنوبی زلزله سبب ایجاد شکستگی‌های سطحی در بسیاری از موارد شده است که از گسیختگی سطحی ثبت شده در زلزله زیرکوه به طول ۱۲۵ کیلومتر می‌توان به عنوان طولانی‌ترین گسیختگی سطحی ثبت شده در کل تاریخ ایران یاد کرد.

هاشمی گازار افزود: وقوع چهار زلزله بزرگتر از هفت در مقیاس امواج درونی در ۵۰ سال اخیر (زلزله‌های دشت بیاض (۱۳۴۷)، طبس (۱۳۵۷)، کولی قاین (۱۳۵۸) و زیرکوه (۱۳۷۶) که این تعداد در هیچ یک از استان‌های دیگر کشور مشاهده نشده است پتانسیل لرزه‌ای بالای استان خراسان جنوبی را نشان می‌دهد.

در جدول زیر زلزله‌های بزرگتر از هفت ریشتر در خراسان جنوبی آمده است:

مکان بزرگی تاریخ
دشت بیاض ۷.۱، ۱۹۶۸.۰۸.۳۱
گلشن-طبس ۷.۳، ۱۹۷۸.۰۹.۱۶
کلی قاینات ۷.۱،
۱۹۷۹.۱۱.۲۷

زیرکوه
۷.۲،

۱۹۹۷.۰۵.۱۰
او با بیان اینکه لرزه در عمق کم سبب بروز خسارات شدید مالی و جانی در زلزله‌های اخیر استان شده است تصریح کرد: در زلزله‌های قوی بروز زلزله باعث شکافتگی سطح زمین شده و گسیختگی گسل در سطح قابل مشاهده است که نمونه‌ای از این گسیختگی‌ها در خراسان جنوبی مربوط به زلزله دشت بیاض و زیرکوه است.

هاشمی بیان کرد: علیرغم بروز زلزله‌های مخرب در سطح استان متاسفانه مطالعات دقیق برای شناخت لایه‌های پوسته و عمق لایه لرزه‌ زا به عمل نیامده است، ولی با توجه به تعیین محل و عمق زلزله‌ها توسط شبکه لرزه‌نگاری بیرجند، زلزله‌ها در این استان غالبا در عمق کم رخ داده‌اند.

رییس مرکز لرزه نگاری کشوری مستقر در بیرجند اظهار کرد: وقوع زلزله‌ها در عمق کم سبب ایجاد تخریب بیشتر هنگام بروز زلزله‌ها شده و در برخی مواقع که زلزله‌ها در نواحی دارای ساختمان‌های دارای بافت فرسوده و قدیمی رخ داده‌اند باعث تخریب ۱۰۰ درصد ساختمان‌ها شده که متاسفانه یک نمونه آن در سطح استان با وقوع زلزله ۷.۳ ریشتری طبس گلشن (۱۳۵۷) موجب تخریب بسیار شدید شهر طبس شد.

 

گسل‌ها در خراسان جنوبی فعال است

رییس مرکز لرزه نگاری بیرجند با بیان اینکه ۱۲ هزار زلزله با ایستگاه‌های موجود در ۱۲ سال گذشته خراسان جنوبی به ثبت رسیده است، عنوان کرد: این آمار حاکی از فعال بودن اکثر گسل‌های استان است.

هاشمی ادامه داد: سوابق لرزه‌خیزی شرق ایران نشان داده که رخداد زمین لرزه‌ها در بسیاری از موارد سبب فعال شدن گسل‌های همجوار شده است که با توجه به وجود راستا‌های گسلی متفاوت در مواردی این پس لرزه‌ها با مکانیسمی کاملا متفاوت از زلزله اصلی به وقوع پیوسته‌اند مانند زلزله فردوس ساعاتی پس از زلزله خضری – دشت بیاض.

رییس مرکز لرزه نگاری بیرجند گفت: مرکز استان، سه شهر و حدود ۲۰۰ روستای نزدیک به مرکز تحت تاثیر چهار سیستم گسلی فعال است که در صورت رخداد زلزله بزرگ همه آن‌ها با آسیب جدی مواجه خواهند بود.

او  افزود: برخی سوابق زلزله‌ها در این استان در هیچ یک از استان‌های دیگر کشور مشاهده نشده که بیانگر ضرورت شناسایی مناطق خطرپذیر است که شناسایی محدوده‌های خطر و رعایت حریم گسل‌ها از ضروریات است.

زمان وقوع زمین لرزه قابل پیش‌بینی نیست

خطیب عضو کمیته تخصصی علوم زمین دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی هم گفت: زمان بروز زمین لرزه قابل پیش‌بینی نیست و هرگونه ادعا در ارتباط با زمین لرزه‌های قریب الوقوع باطل است.

 اوافزود: خراسان جنوبی دارای گسل‌های فعال و دارای تاریخچه لرزه‌نگاری است که این گسل‌ها در قرن اخیر لرزش‌های بالای هفت ریشتر هم داشته‌اند.

خطیب بیان کرد: گسل‌های موجود در پهنه خراسان جنوبی شناخته شده‌اند، اما هیچ دانشی برای تعیین زمان زمین لرزه وجود ندارد و امروز دانشمندان هم به دنبال این علم نیستند.

عضو کمیته تخصصی علوم زمین دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی اظهار کرد: گسل‌ها به عنوان منشا زمین لرزه برگرفته از مسیر و منطقه اثر گسل است و هیچ راهکاری برای جلوگیری از زمین لرزه وجود ندارد، اما در زمینه کاهش خسارات می‌توان برنامه‌ریزی کرد.

استاد زمین شناسی دانشکده علوم دانشگاه بیرجند تصریح کرد: برای کاهش خسارات باید پهنه‌های لرزه خیز را بشناسیم و هیچگونه ساخت و سازی را در مسیر گسل‌ها انجام ندهیم.

او عنوان کرد: با توجه به وجود گسل‌های فعال در استان هرگونه ساخت و ساز در حریم گسل‌ها هم باید با توجه با کد‌های لرزه‌ای مطابقت داشته باشد تا فرهنگ سازی این مهم خسارت کمتری را در صورت بروز زلزله به مردم استان تحمیل کند.

خطیب با بیان اینکه متاسفانه مردم آمادگی لازم را برای مقابله با زلزله احتمالی ندارند، ادامه داد: آموزش و چگونگی مقابله با زلزله بسیاری از خسارات را کاهش خواهد داد.

وی گفت: زلزله مانند باران از نظر زمین شناسی نوعی رحمت است و سبب پیدا شدن مواد معدنی می‌شود که یکی از دلایل برخوردار بودن جمهوری اسلامی ایران از نعمت مواد معدنی و نفتی، قرار گرفتن در یک منطقه فعال زمین شناسی است.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/ ی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: زلزله زیرکوه شهر طبس علوم زمین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۴۹۲۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رفع مشکلات مناطق سیل‌زده خراسان جنوبی تکلیف مدیران است

استاندار خراسان جنوبی، گفت: رفع مشکلات مناطق سیل‌زده در اولویت برنامه‌ها و تکلیف مدیران است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، به نقل از روابط عمومی استانداری خراسان جنوبی، جواد قناعت در جریان سفر به شهرستان زیرکوه در جمع خبرنگاران، اظهار داشت: باران رحمت الهی خوبی در خراسان جنوبی بارید که موجب شادی مردم شد، اما در کنار این شادی، ما شاهد صحنه‌های تلخی هم بودیم.

وی با بیان اینکه بارش باران به شکل رگباری موجب خسارت به حاجی‌آباد و روستاهای اطراف آن شد، افزود: از همان ساعات اولیه سیل، شاهد حضور میدانی همه مدیران ستاد مدیریت بحران استان در مناطق بودیم و ارتش و نیروهای نظامی ما هم پای کار بودند و فضای همدلی خوبی بین دستگاه‌ها حاکم بود.

به گفته وی راهداری، آب منطقه‌ای، جهادکشاورزی، هلال احمر و غیره پای کار بودند که سبب تقلیل خسارت‌های سیل شد.

استاندار خراسان جنوبی با اشاره به بازدیدی که از مناطق سیل‌زده زیرکوه، گفت: روستای نوده، محمدآباد، معصوم آباد، شاهرخت و سایر روستاهای بخش شاسکوه از جهت سیل به باغات، قنوات و محصولات کشاورزی دچار خسارت شده بودند.

وی از اقدامات کوتاه مدت و بلند مدت برای جبران خسارات در زیرکوه خبر داد و گفت: بند خاکی روستای نوده شکسته و مطالعات آن در دست تکمیل است و باید بالا دست آن سه تا چهار بند خاکی احداث شود، این مهم برای بلند مدت است و باید منابع مالی آن در سطوح ملی تأمین شود.

قناعت گفت: همه مسیرها بازگشایی شده، اما برخی پل‌ها باید لایرویی شود و به صورت کوتاه مدت مشکلات رفع شوند.

استاندار خراسان جنوبی با اشاره به دغدغه مردم درباره قنوات تخریب شده در این مناطق گفت: باید اقدامات موقت برای تأمین آب روستاها انجام شود تا این دغدغه رفع شود و پیگیری‌های لازم برای این مهم و جاده‌ها به طور کامل انجام شود.

وی با اشاره به جلسه استانداران در تهران طی هفته آینده افزود: حتماً موارد خسارت سیل در این جلسه بیان خواهد شد تا با برنامه‌ریزی خوب دستگاه‌های مدیریت بحران، منابع اعتباری برای جبران خسارت‌ها تأمین شود و اقدامات بلندمدت اجرایی شود.

قناعت ضمن قدردانی از زحمات رسانه‌ها برای انتشار اخبار در اسرع وقت، گفت: اخبار سیل در شهرستان زیرکوه در اسرع وقت و در کوتاه‌ترین زمان اطلاع رسانی شد که اثرگذار بود.

وی با اشاره به بازماندن تعدادی از دانش آموزان شهرستان از کنکور، به قول مساعد رئیس سازمان سنجش درباره برگزاری آزمون ویژه برای این افراد اشاره کرد و متذکر شد: مسئولان شهرستان زیرکوه و مردم درخواست استفاده از سهمیه پنج درصدی مناطق سیل زده را دارند که این مهم به صورت کتبی از وزیر علوم درخواست شده است.

استاندار خراسان جنوبی که برای بازدید از مناطق سیل زده استان به شهرستان زیرکوه سفر کرده بود، در ستاد مدیریت بحران استان که در انتهای برنامه‌های این سفر پیش‌بینی شده بود، 18 مصوبه را برای بهبود شرایط مردم به مدیران تکلیف کرد.

قناعت با اشاره به بازدیدهایی که از مناطق سیل زده شهرستان زیرکوه انجام شده بود، متذکر شد: اقدامات مرتبط در این باره را باید به سه بخش تقسیم کرد؛ اقدامات مورد نیاز در موقع سیل در راستای کمک به مردم در لحظه وقوع حادثه، اقدامات مورد نیاز در میان مدت و رفع نیازهای فعلی و  بخش سوم نیز ارزیابی کامل و جامع از خسارت‌ها و بازسازی‌ ها ست که به عنوان اقدامات مورد نیاز در بلند مدت باید پیگیری و انجام شود.

به گفته وی؛ باید پیش بینی‌های هواشناسی پیرامون بارندگی‌ها را جدی گرفته و در این زمینه آمادگی لازم را داشته باشیم.

استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه مردم مناطق سیل زده باید از حالت اضطرار در بیایند، بیان کرد: اگر جاده در منطقه‌ای بسته است، باید بازگشایی شود و رفع موارد اینچنینی در داخل استان شتاب بگیرد.

قناعت با اشاره به دغدغه دانش آموزان بازمانده از کنکور هم گفت: برای رفع این مشکل از همان دقایق ابتدایی کار را پیگیری کردیم، بنده به عنوان استاندار با رئیس سازمان سنجش در همان روز گفت‌وگو و مکاتبه کردم و رئیس سازمان سنجش هم تأکید کرد که به این جوانان آرامش بدهید و ما تصمیمات بسیار خوبی را برای آنان خواهیم گرفت.

وی ادامه داد: در نهایت هم سازمان سنجش اعلام کرد نوبت اول کنکور سال 1403 برای داوطلبان مناطق سیل زده خراسان جنوبی 21 اردیبهشت ماه تکرار می‌شود.

استاندار خراسان جنوبی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری و مدیران عامل شرکت‌های آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای استان را مکلف کرد؛ با توجه به اعلام بارندگی‌های پیش رو و هشدار سطح نارنجی هواشناسی و نیز به منظور رفع سریع مشکلات و جلوگیری از بروز هر حادثه‌ای، بازدید فوری از بندهای خاکی سطح شهرستان زیرکوه که بر اثر بارندگی‌های اخیر سرریز شده و احتمال شکستگی آنها وجود دارد را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند.

در این جلسه مقرر شد؛ از محل اعتبارات ماده 18 قانون مدیریت بحران دستگاه‌های اجرایی، نسبت به اجاره ماشین آلات و خرید امکانات برای امور اضطراری اقدام شود.

همچنین مصوب شد؛ شرکت آبفای خراسان جنوبی نسبت به رفع مشکلات انسداد خطوط انتقال آب در کوتاه مدت اقدام کند و بحث غرامت بلاعوض بیمه ساختمان‌های مسکونی خسارت دیده بعد از ارزیابی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با کمک اقتصاد و دارایی و مدیریت بحران در دستور کار قرار گیرد.

انتهای پیام/ 252/